W przeddzień 103. rocznicy zakończenia najcięższych walk z Ukraińcami jakie toczyły Orlęta Lwowskie (od 1 – do 22 listopada w 1918 r.), w kościele garnizonowym w Radomiu uczczono pamięć Orląt Lwowskich. Przy tablicy dedykowanej bohaterskim nieregularnym oddziałom młodzieżowym zapalono lampion pamięci i odmówiono modlitwę za poległych.
Mianem Orląt Lwowskich określa się młodych mieszkańców Lwowa, którzy – wobec braku w tym mieście regularnych oddziałów Wojska Polskiego – w listopadzie 1918 ochotniczo walczyli o miasto z wojskami ukraińskimi. W walkach we Lwowie do 22 listopada 1918 r. włącznie uczestniczyło z bronią w ręku lub w służbach pomocniczych 6022 osób, w tym 1374 uczniów szkół powszechnych i średnich oraz studentów. 2640 nie przekroczyło 25. roku życia, najmłodszy Jaś Kukawski miał 9 lat. Zginęło lub zmarło od ran 439 żołnierzy i członków wojskowej służby sanitarnej, w tym 12 kobiet. 120 poległych było uczniami, a 76 studentami uczelni. Jeden z nich, 13-letni Antoni Petrykiewicz, został najmłodszym w historii kawalerem Orderu Virtuti Militari. W dniu 22 listopada 1918 r. miasto zostało w dużej części opanowane przez zamieszkujących je Polaków. Obrona oblężonego przez wojska ukraińskie Lwowa, pozbawionego dostaw wody i elektryczności, trwała aż do połowy 1919. Wówczas regularne wojska polskie przybyłe z odsieczą przerwały oblężenie.
Młodzi ochotnicy walczyli też na przedpolu miasta z Armią Czerwoną w czasie wojny polsko-bolszewickiej latem 1920 roku. W skład oddziałów ochotniczych wchodzili studenci, robotnicy, urzędnicy, uczniowie, chłopcy i dziewczęta.
Bitwa pod Zadwórzem na przedpolu Lwowa, w której 17 sierpnia 1920 zginęło 318 z 330 walczących ochotniczo Orląt Lwowskich, powstrzymała wówczas natarcie bolszewików na Lwów.
Chwała Bohaterom!
Tekst i zdjęcia: P.T.